Si mini-skirt i Mary Quants pushtoi boten ??

Kjo ishte shumë për Coco Chanel.
Ndërsa vitet gjashtëdhjetë filluan të lëkundeshin, ikona franceze e modës shprehu mini-fundet ishin "vetëm të tmerrshme’’.

Ajo gjithashtu deklaroi shkëlqyeshëm se nuk kishte takuar asnjëherë një njeri që i pëlqente gratë që i mbanin vesh.
Sa gabim mund të ishte?
Gjysmë shekulli më vonë Mary Quant me shpikjen e saj beri qe , mini fundi te mbetet një lëndë e gardërobës në mbarë botën.
Një fund gjysmë-lartë deri në kofshë nuk është më sinonim me rebelimin dhe lirinë e sapolindur seksuale siç ishte në dekadën e parë të minit.
Por stili mbetet aq popullor sa  më pëlqen të Kate Moss dhe Sienna Miller që kohët e fundit i kanë dhënë atij një kthesë bashkëkohore si një element i pamjes "boho elegancë" të kopjuar nga miliona.
Karl Lagerfeld, drejtori aktual artistik i Chanel, kohët e fundit e përshkroi shkarkimin e Coco nga mini si një nga gabimet më të mëdha që ajo kishte bërë ndonjëherë.

Projektuesi gjerman ka nenvizuar se besonte se duke e bërë fundin mbi -gjunje një element kryesor të kostum Chanel cdo gje eshte me ndryshe. Stilistja britanike Mary Quant, e paraqitur  më 16 nëntor 1966, ka projektuar mini-fundit  e famshëm. Mbretëresha Elizabeta II i dha asaj renditjen e medaljes së Perandorisë Britanike për shërbimet e saj në modë. 

 "Coco duhet të kthehet në varrin e saj", vuri në dukje Laurent Cotta, një historian i modës. Cotta i bën jehonë pranimit të Quantit se mini ishte një trend në rrugë para se ajo t'i jepte emrin e saj, duke marrë frymëzim nga një tjetër klasik i dizajnit të viteve '60, makina Mini.

 "Ishte një revolucion, por nuk dilte askund. Trendi u vendos tashmë," tha Cotta. "Ishte në ajër - një mini-pantallona të gjera ishte një mënyrë rebelimi, ajo qëndronte për ndjeshmëri dhe seks. Mbajtja e një mini ishte një mënyrë e sigurt e zjarrit për të shqetësuar prindërit tuaj." Jo për herë të parë, një prirje e lindur në kulturën rinore të Britanisë shpejt e gjeti rrugën e saj në pallatet e Parisit. Designer Andre Courreges është kredituar me importimin e mini në Francë dhe disa thonë se ai në vend se Quant duhet të konsiderohet shpikësi i prerë. Pavarësisht nga e vërteta, drejtimi i Courreges u pasua shpejt nga udhëheqësit rivale të shtëpisë së modës Yves Saint Laurent dhe Pierre Cardin. Kjo e fundit e shtyu trendin në kufirin e saj natyror me mikro-skajet edhe më të shkurtra.

Nga mesi i viteve gjashtëdhjetë, mini mund të vërehet në mbarë botën, suksesi i saj i nxitur nga suksesi paralel i eksportit të pop britanik, i drejtuar nga The Beatles dhe The Rolling Stones. Pamja psikike e balerisë Kathy Gale, e kompletuar me një fustan mini, ishte ëndërruar për një shfaqje në 'Steve Allen Comedy Hour' të CBS-TV në vitin 1967.    Ndalohej ne te gjitha vendet, Hollanda zgjati vetëm disa muaj dhe deri në vitin 1968 mini ishte pjesë e uniformës së studentëve të rinj femra dhe punëtorëve që morën barrikada në atë vit të trazirave. Hazel Clark, profesor i dizajnit dhe studimeve të modës në Universitetin Parsons në Nju Jork, thotë se mini ishte një përparim i natyrshëm nga veshjet e thjeshtë të ndryshimit të njohura në fillim të viteve '60. "Pra, kur mini skaj" arriti "në kujdesin amerikan për dizenjot e Mary Quant dhe variacionet e tyre, kishte një treg të gatshëm për të," tha Clark për AFP. "Gjithashtu, nga fillim të viteve 1960, Britania ishte një ndikim i madh në muzikën popullore dhe 'Swinging London' në modë." Një themel i veshjet moderne Valerie Steele, drejtoreshë e Muzeut në Institutin e Modës të Teknologjisë në Nju Jork, thotë se mini në kulmin e saj ishte imazhi pasqyrë i të dyjave "një revolucion i ri u pasua në veshjen e meshkujve" dhe revolucioni seksual që erdhi me disponueshmërinë e gjerë të pilulës së kontrollit të lindjes . "Është kthyer në mënyrë periodike që atëherë, por nuk ka asgjë me të njëjtën rëndësi, është vetëm një stil tjetër", tha Steele. "Pastaj ajo ishte me të vërtetë një pjesë integrale e kulturës rinore dhe çlirimit seksual. Ajo nuk mban më shumë ato konotacione".

Deri në vitin 1969, minizat ishin kaq të njohura në Shtetet e Bashkuara se ambasada japoneze e këshilloi gruan e kryeministrit Eisaku Sato, Hiroko, pastaj 62 vjeç, të vishnin një në një vizitë zyrtare. Në Japoni vetë, një vizitë nga modeli 18-vjeçar britanik Twiggy u vlerësua me nxitjen e një bumi në shitje të vogël - si dhe një debat nëse "standardet morale" po binin aq shpejt sa fundet ishin në rritje. Me fillimin e epokës së hippy, minit ranë në favor të si-në turmë zgjodhi për skajet më të rrjedhshëm ose pantallona me fund bell. Por ata kurrë nuk u zhdukën plotësisht nga dollapët dhe me xhinsin dhe versionet e lëkurës në ballë, mini ka gëzuar një rilindje të kohëve të fundit. "Ajo është bërë një bazë, thelbësore", tha Alexis Mabille, couturier franceze. Ndërsa 'mini 60s u shpesh kompensuar nga lëkurë të zhveshur dhe çizme të lartë, trend modern ka qenë për kombinime më pak të hapur sexy me triko trasha ose dollakë. Minis kanë qenë një tipar i koleksioneve të fundit të haute couture dhe gati-to-wear të Mabille dhe ai i bën të mirat e një beli të lartë, i cili thotë se "i bën këmbët të duken tre metra të gjata". Cotta megjithatë paralajmëron se natyra e pafalshme e miniut do të thotë se nuk është për të gjithë. "Nuk ka asgjë më të vështirë të veshin," thotë ai. "Ka lindur në një botë që e shihte veten si egalitar, por kjo është pjesa më jo-egore e veshjes që mund të ketë."